OEE - Co oznacza? Jak liczyć? Przykłady

OEE - Co oznacza? Jak liczyć? Przykłady

Aleksander Niemczyk

OEE - Overall Equipment Effectiveness

OEE, czyli Overall Equipment Effectiveness lub po polsku Całkowita Efektywność Wyposażenia jest wskaźnikiem określającym efektywność wykorzystania maszyn i urządzeń w zakładzie produkcyjnym. OEE jest wyrażane w procentach, a obliczane jako iloczyn trzech innych wskaźników:

  • Dostępności (ang. Availability),
  • Wykorzystanie (ang. Performance),
  • Jakości (ang. Quality).

OEE = Availability * Performance * Quality

Dostępność (ang. Availability)

Jest to stosunek rzeczywistego czasu pracy do całkowitego czasu, w którym zaplanowana była praca maszyny lub grupy maszyn. Inaczej mówiąc jest to całkowity czas produkcyjny pomniejszony o wszelkie niezaplanowane przerwy odniesiony do całkowitego czasu produkcyjnego. Na wartość wskaźnika nie mają natomiast wpływu wszelkie zaplanowane przestoje w tym także przestoje wynikające np. z jednozmianowego trybu pracy.

Standardy, do których dąży się w zakładach produkcyjnych określają dostępność na poziomie 90% lub wyższym.

Obliczenia

availability

AVA = \displaystyle\frac{T_P}{T_{CP}} * 100\%

Przykład

Dane:

  • Wyznaczmy dostępność w całym poprzednim tygodniu.
  • Linia produkcyjna pracowała w trybie 3-zmianowym od poniedziałku do piątku.
  • Zaplanowano (4h) i zrealizowano (4h) przegląd mechaniczny.
  • Zaplanowano (4h) i zrealizowano (6h) wymianę oleju
  • W ciągu tygodnia wystąpiła 1 awaria, która trwała 8h
  • W ciągu tygodnia linie przezbrajano 5 razy po 1h

T_{CDC} = 7 * 24h = 168h T_{W} = 2 * 24h = 48h T_{PL} = 4h~(przeglad) + 4h~(wymiana~oleju) = 8h T_{AW} = 8h~(awaria) + 2h~(przekroczony~czas~przegladu) + 5h~(przezbrojenia) = 15h AVA = \displaystyle\frac{T_P}{T_{CP}} * 100\% = \frac{T_{CDC} - T_{W} - T_{PL} - T_{AW}}{T_{CDC} - T_{W} - T_{PL}} * 100\% AVA = \displaystyle\frac{168 - 48 - 8 - 15}{168 - 48 - 8} * 100\% = \frac{97}{112} * 100\% = 86.6\%

Wydajność (ang. Performance)

Jest to stosunek ilości wytworzonych produktów (zarówno dobrych jak i uszkodzonych) do ilości możliwych do wytworzenia produktów w czasie pracy. Czas wytworzenia 1 produktu to tzw. Czas standardowy wyznaczany przez inżynierów na podstawie wiedzy eksperckiej.

Standardy, do których dąży się w zakładach produkcyjnych określają wydajność na poziomie 95% lub wyższym.

Obliczenia

PERF = \displaystyle\frac{\sum(Ilosc~sztuk * Czas~standardowy)}{T_P} * 100\% = \frac{\sum(Q_{PR} * T_{STD})}{T_P} * 100\%

Przykład

Dane:

  • Wszystkie z poprzedniego przykładu
  • W tygodniu wytwarzano w produkty: A i B
  • Standardowy czas maszynowy przewidziany na wytworzenie 1 produktu A to 2.5 minuty
  • Standardowy czas maszynowy przewidziany na wytworzenie 1 produktu B to 2 minuty
  • W poniedziałek wyprodukowano: 500 sztuk produktu A
  • We wtorek wyprodukowano: 500 sztuk produktu A
  • W środę poniedziałek wyprodukowano: 600 sztuk produktu B
  • W czwartek wyprodukowano: 600 sztuk produktu B
  • W piątek wyprodukowano: 200 sztuk produktu B

T_{P} = 97h = 5820min~(z~poprzedniego~przykladu) Q_{PRA} = 500 + 500 = 1000 Q_{PRB} = 600 + 600 + 200 = 1400 T_{STDA} = 2.5min T_{STDB} = 2min PERF = \displaystyle\frac{Q_{PRA} * T_{STDA} + Q_{PRB} * T_{STDB}}{T_{P}} * 100\% PERF = \displaystyle\frac{1000 * 2.5 + 1400 * 2}{5820} * 100\% = 91.1\%

Jakość (ang. Quality)

Jest to stosunek dobrych (pozbawionych wszelkich wad) wytworzonych produktów do wszystkich wytworzonych produktów.

Standardy, do których dąży się w zakładach produkcyjnych określają jakość na poziomie 99% lub wyższym.

Obliczenia

QUA = \displaystyle\frac{Ilosc~produktow~dobrych}{Ilosc~wszystkich~produktow} * 100\%

Przykład

Dane:

  • Wszystkie z poprzedniego przykładu
  • W przeciągu całego tygodnia wyrzucono 20 sztuk produktu A
  • W przeciągu całego tygodnia wyrzucono 30 sztuk produktu B

Q_{NOKA} = 20 Q_{NOKB} = 30 Q_{PRA} = 1000~(z~poprzedniego~przykladu) Q_{PRB} = 1400~(z~poprzedniego~przykladu) QUA = 1- \displaystyle\frac{Q_{NOKA} + Q_{NOKB}}{Q_{PRA} + Q_{PRB}} * 100\% QUA = 1- \displaystyle\frac{20 + 30}{1000 + 1400} * 100\% = 97.9\%

Wynik OEE

OEE = \displaystyle\frac{86.6}{100} * \frac{91.1}{100} * \frac{97.9}{100} * 100\% = 72.2\%